Instytut Pamięci Narodowej Ogólnopolskie obchody 95. rocznicy powołania Korpusu Ochrony Pogranicza – Lublin, 9–10 października 2019 - Aktualności -

W 2019 r. mija 95. rocznica powstania Korpusu Ochrony Pogranicza, formacji, której II Rzeczpospolita Polska wiele zawdzięcza. KOP istniał przez 15 lat. W ciągu tego czasu stał na straży wschodnich rubieży, przyczyniał się do rozwoju regionów kresowych, by w końcu dzielnie stanąć przeciw sowieckiej nawale. Dziś spadkobierczynią najlepszych tradycji Korpusu jest Straż Graniczna.

Przypomnienie historii formacji, uczczenie codziennej służby i ofiary żołnierzy KOP – te cele przyświecały Instytutowi Pamięci Narodowej oraz Komendzie Głównej Straży Granicznej podczas organizacji ogólnopolskich obchodów 95. rocznicy powołania Korpusu Ochrony Pogranicza, które odbyły się w Lublinie (Centrum Spotkania Kultur) 9 października. W oficjalnych uroczystościach wzięli udział przedstawiciele władz państwowych, samorządowych i mundurowych. W obchodach uczestniczyli także prezes IPN dr Jarosław Szarek i Komendant Główny Straży Granicznej gen. dyw. SG Tomasz Praga.

***

Obchody rozpoczęły się od mszy św. w kościele garnizonowym pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Lublinie. Następnie uczestnicy sformowali pochód, któremu przewodziła Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej, i przeszli Alejami Racławickimi do Centrum Spotkania Kultur. Po powitaniu gości został odegrany hymn państwowy.

Do zebranych przemówił Mariusz Rusiecki, doradca Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, a następnie odczytano listy od marszałka senatu Stanisława Karczewskiego, dyrektora Biura Edukacji Narodowej IPN Adama Hlebowicza, premiera Mateusza Morawieckiego, wojewody lubelskiego Przemysław Czarnka. Na ręce organizatorów przekazane zostały także listy od biskupa polowego Józefa Guzdka, prezydenta Lublina Krzysztofa Żuka i konsula RP w Winnicy Damiana Ciarcińskiego. Na zakończenie tej części przemówili: prezes Instytut Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek oraz Komendant Główny Straży Granicznej gen. dyw. SG Tomasz Praga. Prezes IPN podkreślał zasługi Korpusu. – Korpus Ochrony Pogranicza był silny ludźmi i ich czynami. Ta siła była większa niż wszelka przemoc najeźdźców i okupantów. Ta siła to pamięć, która żyje i będzie przekazywana młodemu pokoleniu – powiedział dr Jarosław Szarek.

Szefowie Instytutu Pamięci Narodowej oraz Straży Granicznej podpisali porozumienie, które przewiduje współpracę w dziedzinie edukacji, popularyzacji wiedzy, badań naukowych, udostępniania dokumentów archiwalnych oraz realizowania przedsięwzięć służących budowaniu pamięci o historii KOP.

Historię formacji KOP przedstawił mjr SG dr Artur Ochał, ekspert w Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie, historyk i autor książek oraz artykułów naukowych poświęconych formacjom granicznym i działaniom kontrwywiadu wojskowego w okresie II Rzeczypospolitej Polskiej. 

Kolejnym punktem programu było projekcja filmu „Ballada Kresowa Korpusu Ochrony Pogranicza” i pierwsza prezentacja portalu edukacyjnego IPN kop.ipn.gov.pl. Portal został przygotowany przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie oraz Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku – Delegatura w Olsztynie. Poświęcony jest historii Korpusu Ochrony Pogranicza, Zawiera m.in. tysiące zdjęć żołnierzy i ich rodzin, oryginalne nagrania rozkazów oraz interaktywną mapę przedwojennych placówek granicznych. 

Ponadto zaprezentowano: projekt wideo, w którym ppłk SG Jacek Kozak przedstawił historię KOP, film animowany „Reduta Tynne”, wiersz o Korpusie Ochrony Pogranicza w wykonaniu uczniów „mundurówki” oraz piosenkę zespołu Forteca o por. Janie Bołbocie.

Na zakończenie uroczystości Waldemar Bocheński, prezes Stowarzyszenia Polskich Formacji Granicznych w asyście dr. Wojciecha Grobelskiego, wręczył medale „Za Zasługi w Popularyzowaniu Tradycji Ochrony Polskich Granic”. Odznaczeni zostali:

1. Gen. dywizji  Straży Granicznej Tomasz Praga – Komendant Główny Straży Granicznej
2. Gen. brygady Straży Granicznej Wioletta Gorzkowska – Z-ca Komendanta Głównego Straży Granicznej
3. Gen. brygady  Straży Granicznej Jacek Szcząchor – Komendant Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej
4. Ppłk Straży Granicznej Jacek Kozak – Komendant Placówki SG w Lubyczy Królewskiej
5. Mjr Straży Granicznej Artur Ochał – Ekspert Archiwum SG
6. Porucznik Straży Granicznej Agnieszka Markiewicz-Cybulska – p.o. Z-cy Naczelnika Wydziału Analiz, Informacji i Współpracy Międzynarodowej Podlaskiego Oddziału SG
7. Chor. Straży Granicznej Piotr Waseńczuk – Funkcjonariusz Placówki SG w Lublinie
8. Pan dr Jarosław Szarek – Prezes Instytutu Pamięci Narodowej
9. Pan Adam Hlebowicz – Dyrektor Biura Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej
10. Pan Marcin Krzysztofik – Dyrektor Oddziału  Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie
11. Pani Magdalena Śladecka – p.o. Naczelnika Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN  w Lublinie
12. Pan Sebastian Nowakowski – Starszy Inspektor Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN  w Białymstoku.

Nie zapomniano także o słynnym żołnierzu KOP, obrońcy Tynnego, ppor. Janu Bołbocie. Złożono kwiaty na symbolicznym grobie na cmentarzu na ul. Lipowej w Lublinie, gdzie pochowana została żona Bołbotta.

Następnie przyszedł czas na piknik edukacyjny, podczas którego odbył się pokaz Musztry Paradnej Orkiestry Reprezentacyjnej i Kompani Reprezentacyjnej Straży Granicznej w historycznych mundurach KOP. Został zaprezentowany sprzęt i wyposażenie Straży Granicznej. Pokazano jak dziś zabezpiecza się granice. Odbył się pokaz neutralizacji pakunków potencjalnego zagrożenia. Można było wziąć udział w czynnościach wykrywania fałszerstw i zabezpieczania śladów. Pokazano jak specjalnie wyszkolony pies wykrywa obecność narkotyków. Chętni mogli także odwiedzić stoiska Instytutu Pamięci Narodowej i Narodowego Banku Polskiego.

[Fotorelacja]

Wydarzenia towarzyszące:

10 października

• 10.00-12.00 – Konferencja popularnonaukowa Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybrane zagadnienia (IPN Lublin, ul. Wodpojna 2).

Wydarzenie zostało objęte Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.

***

3 października w budynku IPN Lublin (ul. Wodopojna 2) odbył się briefing prasowy dot. ogólnopolskich obchodów 95. rocznicy powołania Korpusu Ochrony Pogranicza.