Nawigacja

Aktualności

Akcja Reinhardt w zasobie IPN cz. 2

Sobibór

Niemiecki obóz zagłady w Sobiborze powstał na przełomie kwietnia i maja 1942 r., jako drugi, po Bełżcu, ośrodek eksterminacji Żydów w ramach „Aktion Reinhardt”. Decyzja o jego budowie zapadła prawdopodobnie pod koniec października 1941 r., w związku z planowaną zagładą Żydów na terenie Generalnego Gubernatorstwa oraz deportacją tysięcy Żydów ze Słowacji na teren dystryktu lubelskiego.

Przygotowania do budowy rozpoczęły się późną jesienią 1941 r., ale zasadnicze prace budowlane przeprowadzono wiosną 1942 r. Obóz wybudowano przy stacji kolejowej Sobibór. Bezpośrednie położenie obozu przy linii kolejowej Lublin-Chełm-Włodawa umożliwiało jej wykorzystanie do przewożenia osób, które miały tutaj zostać zamordowane. Pierwsze transporty do obozu zagłady w Sobiborze przybyły prawdopodobnie już pod koniec marca lub na początku kwietnia 1942 r. Od maja tego roku rozpoczął się systematyczny proces zagłady, który trwał do końca czerwca. Do obozu przywożono wówczas Żydów z części dystryktu lubelskiego. Intensyfikacja transportów kolejowych nastąpiła we wrześniu 1942 r. Razem z polskimi Żydami przywożono wówczas Żydów austriackich, czeskich, niemieckich i słowackich, których wcześniej osadzano w gettach tranzytowych na Lubelszczyźnie. Od początku 1943 r., w związku z zamknięciem obozu zagłady w Bełżcu, do Sobiboru skierowano transporty z dystryktu Galicja i krakowskiego Generalnego Gubernatorstwa. Między marcem a końcem lipca 1943 r. do obozu przybyły transporty z Holandii i z Francji.

14 października 1943 r. w Sobiborze wybuchło powstanie, podczas którego uciekło z obozu około 300 więźniów. Większość uciekinierów później złapano i zabito. Po powstaniu Niemcy zlikwidowali obóz, jako ostatni z funkcjonujących w akcji „Reinhardt”. Tak jak w Bełżcu i Treblince, teren ośrodka zagłady w Sobiborze zaorano i posadzono na nim las sosnowy.

4 października 1945 roku prokuratura w Lublinie, działając na wniosek Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce, rozpoczęła śledztwo w sprawie zbrodni popełnionych w Sobiborze. Raport podsumowujący jego rezultaty, opracowany przez sędziego Zbigniewa Łukaszkiewicza, został w 1947 roku opublikowany na łamach „Biuletynu Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce”. Liczbę ofiar oszacował na co najmniej 250 tys. osób. Dziś literaturze przedmiotu można znaleźć rozbieżne informacje na temat liczby ofiar. Zgodnie z ustaleniami Państwowego Muzeum na Majdanku w obozie zagłady w Sobiborze zostało zamordowanych 180 000 Żydów.


 

 

 

do góry