W siedzibie lubelskiego Oddziału IPN 17 maja br. odbyła się uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych działaczom opozycji niepodległościowej z lat 1956–1989. W imieniu Prezydenta RP, zastępca prezesa IPN dr hab. Krzysztof Szwagrzyk udekorował odznaczeniami 25 działaczy opozycji demokratycznej z czasów PRL. Udział w wydarzeniu wzięli przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, wojska, służb mundurowych oraz stowarzyszeń represjonowanych.
W swoim wystąpieniu dr hab. Krzysztof Szwagrzyk powiedział m.in.:
W pięknej, poruszającej, znanej nam wszystkich piosence „Mury” Jacka Kaczmarskiego szczególnie brzmią słowa: „...aż zobaczyli ilu ich. Poczuli siłę i czas. I z pieśnią, że już blisko świt szli ulicami miast". Mimo, że słowa te zostały napisane w '78 roku, one w sposób doskonały mówią o bohaterach czasu „Solidarności”. Mówią o ludziach, którzy w latach 80-tych poczuli swą siłę. Poczuli, że to ich czas. O tych, którzy uwierzyli, że blisko już świt wolności. Tych, którzy włączyli się w szeroki nurt działań opozycyjnych, antykomunistycznych. To słowa o Was, szanowne damy, szanowni kawalerowie Krzyża Wolności i Solidarności.
Uroczystość uświetnił występ teatru z IX-go Liceum Ogólnokształcącego imienia Mikołaja Kopernika w Lublinie. Teatr „Kropka Po Prostu” zaprezentował spektakl „Jeśli zapomnę o nich…”.
Lista osób odznaczonych:
1. Jadwiga Brzózka
2. Jerzy Buchajczyk
3. Marta Dacko-Włodarzewska
4. Iwonna Gajowiak
5. Roman Godzic
6. Stanisław Grochecki
7. Piotr Kozicki
8. Marek Królak
9. Tadeusz Kruk
10. Henryk Krześniak
11. Mieczysław Lember
12. Jerzy Leziak
13. Wiesław Nagajek
14. Grzegorz Nowak
15. Radosław Pietura
16. Henryk Ożga
17. Teresa Rzepniewska
18. Antoni Sidor
19. Wioletta Szafrańska-Kocuń
20. Walenty Tarnowski
21. Wojciech Urbański
22. Ryszard Woliński
23. Krzysztof Wróblewski
Pośmiertnie odznaczeni:
1. Janusz Drob
2. Eugeniusz Golec
Biogramy odznaczonych zostały opublikowane na stronie: odznaczeni-kwis.ipn.gov.pl.
________________________________________
Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 roku. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 roku przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP, na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Źródłem uchwalenia Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z II RP.