Instytut Pamięci Narodowej Klio na wolności. Historiografia dziejów najnowszych w Polsce po 1989 roku - Książki – Lublin -

Klio na wolności. Historiografia dziejów najnowszych w Polsce po 1989 roku, red. Marcin Kruszyński, Sławomir Łukasiewicz, Mariusz Mazur, Sławomir Poleszak, Piotr Witek, Lublin 2016, 391 s., ISBN 798-83-7629979-2

Książka ma swoją historię, zapoczątkowało ją spo­tkanie dwóch sposobów rozumienia przeszłości: teoretycznego i praktycznego. Po­mysł, aby zderzyć ze sobą dwie dość odległe od siebie strategie pojmowania nauki, wynikał z potrzeb badawczych i z chęci pogłębienia refleksji nad historią najnowszą, której uprawianiu czasami towarzyszy bezradność wobec bogactwa idei i koncepcji metodologicznych obecnych w dzisiejszych dyskursach historycznych. Uniwersytet, choć taka była jego pierwotna funkcja, rzadko pokazuje wielość dróg, po których mogą poruszać się historycy. Jak w takiej sytuacji nauczyć się zadawania źródłom właściwych pytań, jeśli nie przez nieustanną refleksję nad ich charakterem, ograni­czeniami języka czy możliwościami przekazu? Ale i druga grupa historyków-meto­dologów, obserwując rozwój tzw. historiografii najnowszej, odczuwała rozczarowanie, widząc dominację narracji klasycznej, przewagę Rankowskiej rekonstrukcji opartej na literalnym odczytywaniu źródeł bez namysłu badawczego. Nie można poprzestać na samej konstatacji istnienia dwóch odrębnych światów, nieprzystawalności języków, braku możliwości wdrożenia propozycji metodologicznych w praktyce pisarstwa hi­storycznego, jak też możliwości zweryfikowania proponowanych modeli w zderzeniu z materiałem empirycznym, używanym w pracy historyków najnowszych. Zatem po­mysł spotkania ze sobą tych dwóch światów, a następnie przygotowania tomu stu­diów wydawał się czymś zupełnie naturalnym.